Câu này rất quen thuộc rồi nhưng vẫn phải nói: lâu lắm mới post bài. Từ bài trước đến bài này cũng đã 8 tháng, vận đổi sao dời, Ukraine vẫn đánh nhau chí chóe, Hoàng Sa Trường Sa vẫn thuộc về Việt Nam còn mình thì đã sắp kêu eng éc J.

Một góc Angkor Wat

Lần này viết về một đất nước đã quá quen thuộc với người Việt Nam, hàng xóm láng giềng, đó là các bạn Campuchia. Campuchia là nước nào, ở đâu, làm gì, tại sao, như thế nào thì hầu hết ai là người Việt Nam đều biết. Hai cái nước này tình thân mến thân đến đâu thì cũng đã rõ. Nói chung là khi nghĩ về Campuchia thì mình cũng không có cảm tình mấy, thành thật mà nói là như vậy. Có điều các bạn Campuchia đang vươn lên mạnh mẽ nhờ sự hậu thuẫn của các bạn láng giềng phương Bắc nhà mình, đến mức Việt Nam còn chảy máu chất xám sang Campuchia làm mình cũng tá hỏa tam tinh, lật đật chạy sang nước bạn xem như thế nào.

Từ HCM bay vèo một cái là đến Phnompenh. Sân bay các bạn Phnompenh rõ nhỏ, lại gần thành phố, nhưng cũng có phong cách. Đường chạy từ sân bay về thành phố thẳng đuột, bụi chẳng kém gì người anh em láng giềng phía Đông. Các bạn lái tuk tuk ở đây có vẻ tiếp xúc với khách du lịch nhiều, nói tiếng Anh đảm bảo hơn đứt vốn từ “Hello, motorbike, ok?” của mấy bác xe ôm nhà mình. Lái xe tuk tuk ở sân bay phải đăng kí, có bộ đàm đàng hoàng, chuyên nghiệp ra phết. Vừa ra khỏi sân bay thì bác lái xe tuk tuk bảo chờ tao tí, rồi nhảy xuống xe, quay lưng vào dòng đời tấp nập xả nước cứu thân rồi cười hề hề đi tiếp. Phong thái rất tự tin đĩnh đạc, không chút ngại ngần, quả thật đáng nể.

Đường xá Phnompenh nhiều xe ô tô, xe phân khối lớn cũng không có gì lạ vì các bạn Cam không đánh thuế xe như nhà mình. Đến bến xe, mua vé rồi lên đường đi Siem Reap. Cái tên Siem Reap có nghĩa là “người Xiem bị đánh bại”, có di tích nổi tiếng thế giới Angkor Wat. Angkor xưa là thủ đô của vương quốc Khmer, được xây dựng vào thế kỉ 12. Mình cũng không rõ đường Phnompenh – Siem Reap quan trọng thế nào với các bạn Campuchia, nhưng mà đường xấu quá, ổ gà ổ chó ổ voi thi nhau xuất hiện, lại còn đường đất xen kẽ đường nhựa. Cảnh sắc hai bên đường thì chẳng có gì hấp dẫn. Đến được Siem Reap thì trời cũng đã khuya, ra ngoài cũng có mấy pub mở cửa nhạc xập xình nhưng không hứng lắm. Ngó nghiêng xung quang thấy có cả quán phở, tò mò làm một bát. Nói là dở như hạch thì cũng không chính xác lắm, nhưng mà để nói đó là một bát phở không tệ thì cũng cần có sự dũng cảm và cá tính nhất định.

Đi Angkor mình thấy tiện nhất là thuê xe đạp, giá thuê cũng rẻ mà có rất nhiều loại xe để lựa chọn. Cong mông đạp từ trung tâm Siem Reap khoảng 15-20 phút là đến Angkor Wat, tất nhiên là phải qua trạm soát vé đã. Về mặt làm du lịch thì các bạn Campuchia hơn hẳn các bạn Việt Nam. Với một di sản khổng lồ như vậy chẳng khác gì một con bò lúc nào cũng đầy ắp sữa. Muốn vào khu di tích Angkor thì người nước ngoài phải mua vé, còn dân Campuchia thì được miễn. Giá vé không hề rẻ, 20$/ngày, 40$/3 ngày và 60$/tuần, vậy mà du khách vẫn xếp hàng nườm nượp mua vé. Nếu nhân lên với con số 2 triệu khách đến thăm Angkor một năm thì chỉ tính riêng tiền vé đã rất đáng kể rồi.

Mình đọc đâu đó so sánh nếu Bagan là món tapas, mỗi món nhỏ nhỏ nhưng rất nhiều món, nằm sát cạnh nhau, chưa hết cái này đã tới cái khác, thì Angkor là món Tàu, ít món, khoảng cách giữa các món khá lâu, nhưng món nào món nấy cực hoành tráng. Tại thời điểm thế kỉ 12, Angkor là một trong những thành phố lớn nhất thế giới, với hệ thống cấp nước cực kì phức tạp. Thậm chí có nghiên cứu còn cho rằng dân số Angkor có thể lên tới 1 triệu người. Con số này mình nghĩ là hơi quá đà, nhưng chắc chắn là phải vài trăm nghìn.

Angkor Wat

Angkor Wat to hơn mình hình dung rất nhiều. Đứng trước Angkor Wat mình cũng không khỏi chạnh lòng. Cha ông Campuchia để lại cho họ một hệ thống di tích, đền đài đồ sộ, hoành tráng với cặp sen đầm Angkor Wat và Angkor Thom như vậy trong khi người Việt mình đành vận dụng trí thông minh sáng tạo, cần cù mà anh dũng để dùng mọi mĩ từ có thể nghĩ ra để tôn vinh cặp đôi công trình hoàn mĩ là chùa Một Cột và tháp Rùa. Người Việt mình suốt ngày ra rả cái bài rừng vàng biển bạc, con người thông minh, cần cù chăm chỉ nhưng chẳng cần so đâu xa, so với bạn hàng xóm đã thấy Việt Nam chẳng có thành tựu gì đáng kể để lại cho đời cả. Nhưng nghĩ lại thì người Việt suốt ngày phải chống chọi lại anh bạn hữu nghị phương Bắc trong suốt mấy nghìn năm mà vẫn tranh thủ lúc nông nhàn oánh được Chăm Pa, xí được một phần đất của Vương quốc Khmer thì cũng đã là thành công mĩ mãn rồi. Thà cứ làm nước nhỏ nhỏ rồi phình to, còn hơn làm nước to to rồi bị thu nhỏ.

Trở lại với Angkor Wat, khu đền được xây dựng bao quanh bởi một hào nước, chu vi đền là 6km. Muốn vào Angkor chỉ có 2 con đường theo hướng Đông Tây, xung quang là hào nên muốn trốn vé cũng không phải việc dễ dàng. Angkor Wat được xây để thờ thần theo đạo Hindu, tương tự như Mỹ Sơn, Bagan, nên những công trình này có nhiều điểm kiến trúc tương đồng nhất định. Cơ cấu kiến trúc của các bạn Angkor khá chặt chẽ, mỗi tầng lớp đều có ý nghĩa riêng. Phần lớn công trình được xây dựng bằng đá. Trên các bờ tường và cột đều được trang trí bằng các hình điêu khắc tỉ mỉ và chi tiết. Chính giữa khu đền là 5 ngọn tháp, tuy đã mang dấu tích đổ nát nhưng vào thế kỉ 12 mà xây được tòa tháp như vậy kể cũng không phải chuyện đùa.

Preah Khan

Ta Keo

Cách Angkor Wat không xa là Angkor Thom. Angkor Thom to hơn Angkor Wat nhiều, bởi Angkor Wat chỉ là đền thờ, còn Angkor Thom mới được xây dựng để làm kinh đô. Angkor Thom được xây bao quanh bởi một lớp tường thành hình vuông, chính giữa mỗi cạnh có một cổng thành, riêng tường phía Đông có thêm một cổng nữa. 4 cổng chính giữa có đường chạy thẳng vào Bayon, là trung tâm của Angkor Thom. So với Angkor Wat thì Angkor Thom hoang phế hơn, và không có cảm giác hoành tráng bằng mặc dù to hơn rất nhiều.

Cổng vào Angkor Thom

Bên cạnh Angkor Wat và Angkor Thom thì còn có nhiều đền đài khác, tuy không nổi tiếng bằng do bị che lấp bởi cái bóng quá lớn của cặp đôi này nhưng nếu bứng ra một chỗ khác thì chắc chắn là mức độ trầm trồ là không nhỏ. Nổi tiếng nhất trong số những chỗ còn lại là Ta Prohm với cái cây quặp vào đền được đưa lên phim Tomb Raider.

Nói về ăn uống thì ở Siem Reap ăn hơi dở. Đồ ăn các bạn Campuchia không khác Việt Nam mấy, có điều là vừa ngọt vừa mặn, tạo ra một cảm giác rất yomost. Các bạn Campuchia thì nổi tiếng ăn côn trùng, quả thật là món này các bạn làm khá ngon, có điều mình bị dị ứng nên không ăn được nhiều L.

Một quầy đồ ăn

Chuyến đi Campuchia kết thúc bằng việc đang bon bon đi xe từ Siem Reap về Phnompenh thì các bạn lái xe thả hết khách ở trạm xăng, lôi hết đồ đạc ra rồi lon ton bỏ đi. Mình và các bạn khoai tây khác trên xe ngơ ngác, hỏi các bạn Campuchia thì cũng ngác ngơ. Một hồi giải thích thì có vẻ xe hỏng, lát nữa sẽ có xe khác đến. Nói vậy thì biết vậy, chứ cũng chẳng biết sao nữa. Chờ một hồi lâu, đến độ có cặp khoai tây đã trèo lên tuk tuk để định chạy về Phnompenh thì được các bạn Campuchia cùng xe ngoắc lại, chỉ chỉ vào một xe khác, ý là lên xe kia kìa. Cũng chẳng hiểu đầu cua tai nheo ra sao, cũng đành cun cút đi theo thôi. Các bạn Campuchia trên xe cũng rất tử tế, nhường ghế cho ngồi. Quả tình mình thấy dân Campuchia khá hiền, hiền hơn dân Việt mình, không hiểu sao lại nảy nòi ra hội Khmer Đỏ giết người không gớm tay như vậy.

Tóm lại là Angkor rất hoành tráng, Phnompenh rất bụi, và Campuchia rất nên đi.